Menu
Podróże lotnicze to dziś codzienność, ale nadal bywają nieprzewidywalne – zdarzają się opóźnienia, odwołania lotów czy tzw. „overbooking”, który jest koszmarem każdego z nas. Jeżeli chcesz podróżować w komfortowy dla siebie sposób powinieneś znać swoje prawa! Na szczęście przepisy jasno określają, co przysługuje poszkodowanym pasażerom w takich sytuacjach.
Jeśli lot jest opóźniony, pasażer ma kilka uprawnień. Przede wszystkim, gdy samolot przybędzie na miejsce docelowe min. 3 godziny po przewidywanym czasie, pasażer może żądać odszkodowania. Wysokość rekompensaty zależy od długości trasy i wynosi przy locie do 1500 km – 250 EUR, w Unii Europejskiej powyżej 1500 km oraz pomiędzy 1500 km a 3500 km – 400 EUR oraz 600 EUR przy wszystkich pozostałych lotach. Ważnym jest, że odszkodowanie przysługuje pasażerom jedynie w momencie, gdy lot opóźniony jest z winy przewoźnika. Nadzwyczajne okoliczności takie jak chociażby warunki pogodowe, sprawiają, że odszkodowanie niestety nie przysługuje.
Ponadto pasażer ma prawo do opieki podczas oczekiwania i może je egzekwować nawet już po 2 godzinach opóźnienia swojego lotu. Linia musi wówczas zapewnić posiłki i napoje w ilości adekwatnej do czasu oczekiwania oraz możliwość skontaktowania się z bliskimi (telefon, e-mail). Jeśli oczekiwany odlot następuje następnego dnia, pasażer dostaje też zakwaterowanie w hotelu i transport między lotniskiem a hotelem. Jeżeli opóźnienie wynosi 5 godzin lub więcej, można odwołać podróż: przewoźnik musi wtedy zwrócić pełny koszt niewykorzystanej części biletu lub zaoferować inne połączenie lotnicze z miejscem docelowym. Ważne jest zachowanie wszystkich dokumentów – biletu, karty pokładowej oraz ewentualnych paragonów za chociażby posiłki czy nocleg. Jednakże trzeba pamiętać, że sama karta pokładowa nie jest dowodem potwierdzającym opóźnienie lotu w określonym rozmiarze, gdyż nie wynika to z jej treści i nie jest ona wystarczająca, aby tylko na jej podstawie to odszkodowanie uzyskać. Zazwyczaj, jak możemy znaleźć w licznych wyrokach Sądu Najwyższego, potrzebne będzie przedstawienie również innych dokumentów udowadniających faktyczną godzinę przylotu.
- Rekompensata finansowa (250–600 EUR): jeśli opóźnienie w przylocie wynosi minimum 3 godziny i ma miejsce z winy przewoźnika.
- Opieka na lotnisku: napoje, posiłki, 2 bezpłatne połączenia (lub e-mail) po minimalnie 2 godzinach oczekiwania.
- Zwrot kosztów za dodatkowe wydatki: np. taksówkę, nocleg, pod warunkiem posiadania rachunków.
- Zwrot biletu lub lot powrotny: przy opóźnieniu wynoszącym minimum 5 godzin, zamiast dalszej podróży.
- Wyjątki: brak odszkodowania, jeśli opóźnienie wynikało z nadzwyczajnych okoliczności (zła pogoda, strajk, decyzja kontrolerów ruchu).
Jeżeli lot zostaje odwołany, pasażer również ma konkretne prawa. W pierwszej kolejności linia musi zaproponować alternatywny transport lub zwrot kosztu biletu. Pasażer może wybrać jedną z opcji: pełny zwrot ceny niewykorzystanego biletu (w ciągu 7 dni) lub przełożenie podróży na lot zastępczy na porównywalnych warunkach – albo w najwcześniejszym możliwym terminie, albo w późniejszym dogodnym dla pasażera.
Podobnie jak przy opóźnieniu, linia musi zapewnić opiekę: posiłki, napoje i komunikację (telefon/e-mail), a jeśli lot zastępczy jest następnego dnia – także zakwaterowanie w hotelu i transport lotnisko – hotel. Odszkodowanie w wysokości 250 – 600 EUR przysługuje, gdy przewoźnik poinformował o odwołaniu lotu później niż na 14 dni przed wylotem i przyczyna leży po jego stronie. W praktyce znaczy to, że jeśli dowiesz się o odwołaniu w ostatnim tygodniu przed wylotem albo linia nie zapewniła innego połączenia w zbliżonym terminie, możesz żądać odszkodowania (najczęściej 400 EUR w przypadku lotów średniego dystansu). Nie dostaniesz rekompensaty, gdy linia powiadomiła Cię z wyprzedzeniem, czyli nie później niż 14 dni przed wylotem lub gdy odwołanie nastąpiło z powodu nadzwyczajnych okoliczności.
- Zwrot biletu lub nowy lot: pełny refund za niewykorzystaną część podróży albo bezpłatne przebookowanie na inny lot na podobnych warunkach.
- Opieka na lotnisku: posiłki, napoje, 2 rozmowy oraz – jeśli trzeba, hotel i transport (jak wyżej).
- Odszkodowanie 250–600 EUR: za odwołanie z winy przewoźnika, gdy informacja o odwołaniu nastąpiła później niż na 14 dni przed wylotem (adekwatnie do długości lotu).
- Brak odszkodowania: gdy pasażer był poinformowany z odpowiednim wyprzedzeniem lub przyczyna jest „wyjątkowa” (np. pogoda).
Do sytuacji overbookingu dochodzi, gdy linia lotnicza sprzedaje więcej biletów niż ma miejsc w samolocie. Jeśli pasażerowi – z przyczyn niezależnych od siebie – zostanie odmówione wejście na pokład (tzw. „bumped”), ma prawo do odszkodowania oraz opieki, podobnie jak przy odwołaniu lotu. Zgodnie z prawem przewoźnik najpierw powinien zaproponować ochotnikom rezygnację z miejsca w zamian za korzyści (np. vouchery). Gdy to nie wystarczy i pasażer zostaje pozostawiony na lotnisku wbrew swojej woli, przysługuje mu odszkodowanie: 250, 400 lub 600 EUR (jak przy opóźnieniu/odwołaniu), w zależności od długości lotu. Dodatkowo linia musi zapewnić pomoc: zwrot biletu albo lot zastępczy oraz posiłki, napoje i ewentualnie nocleg i transport, na podobnych zasadach jak przy odwołaniu lotu. Bardzo często zadajemy sobie pytanie dlaczego w pierwszym miejscu, może pojawić się sytuacja odmowy wejścia na pokład? Jest to bowiem technika stosowana przez linie lotnicze, która ma na celu zminimalizowanie ewentualnych strat wynikających z nieobecności pasażerów. Czyli nic innego jak założenie z góry, że część pasażerów nie pojawi się na danym locie.
Reklamacje związane z bagażem reguluje Konwencja Montrealska a z jej zapisów wynika, że maksymalne odszkodowanie za zniszczony lub utracony bagaż rejestrowany to 1288 SDR (Special Drawing Rights) i przelicza się tę sumę według średniego kursu NBP. Pasażer może też otrzymać rekompensatę, jeśli bagaż po prostu zaginął (uznaje się, że zaginął, gdy nie pojawi się w ciągu 21 dni). W przypadku opóźnionego bagażu przewoźnik odpowiada za koszty koniecznych zakupów, czyli artykułów pierwszej potrzeby podczas oczekiwania na bagaż. Trzeba pamiętać, że musi to mieć miejsce z winy przewoźnika lub na jego pokładzie.
Jak dochodzić odszkodowania za bagaż? Zgłoś reklamację od razu na lotnisku – idź do biura obsługi bagażowej i wypełnij tzw. PIR, czyli protokół niezgodności bagażowej. Potem złóż pisemną reklamację do przewoźnika, dołączając: opis uszkodzeń wraz z zdjęciami, paragon za walizkę oraz paragony za poniesione koszty, przy zakupach gdy twoja walizka nie doleciała na czas. Pamiętaj o terminach bowiem uszkodzenie bagażu zgłaszamy w ciągu 7 dni, po tym czasie linia lotnicza może odrzucić twoją reklamację. Konwencja gwarantuje, że prawo stoi po stronie pasażera – w razie ostateczności możesz dochodzić swoich roszczeń przed sądem lub zwrócić się z wnioskiem do Rzecznika Praw Pasażera.
Zanim zgłosisz roszczenia, zadbanie o dokumenty jest kluczowe: zachowaj bilet, kartę pokładową, potwierdzenia rezerwacji oraz wszelkie paragony i rachunki związane z opóźnieniem/zakłóceniem. Zbieraj dowody: stempel lotniska, potwierdzenie godziny przylotu (ważne jest, kiedy samolot otworzy drzwi) – to decyduje o 3‑godzinnym progu opóźnienia.
Wniosek o odszkodowanie składasz do przewoźnika na piśmie (lub przez formularz online) – najlepiej niezwłocznie po zdarzeniu. Jeśli linia odpowie negatywnie lub zignoruje reklamację, możesz zwrócić się do Rzecznika Praw Pasażera przy ULC – skierować do niego sprawę warto zwłaszcza przy lotach z polskich lotnisk. Dla lotów zagranicznych poza UE pomoc oferuje Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK Poland). Jeżeli mimo to spór się przedłuża, rozważ wsparcie prawne! Pamiętaj, że prawo zawsze leci z Tobą 🙂
Zapraszamy do kontaktu
© 2025 Twój Doradca - Aleksander Serwiński