Menu
Preferencyjna stawka opodatkowania dochodu z wybranych praw własności intelektualnej na poziomie 5% to jeden z najbardziej atrakcyjnych instrumentów wsparcia innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce. Tzw. IP Box (ang. Intellectual Property Box), obowiązujący od 1 stycznia 2019 r. Obecnie regulacje te znajdują się w art. 30ca–30cb ustawy o PIT oraz art. 24d–24e ustawy o CIT.
W zamyśle ustawodawcy IP Box miał stanowić narzędzie, które z jednej strony stymuluje prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej (B+R) w kraju, a z drugiej – ogranicza zjawisko przenoszenia własności intelektualnej do zagranicznych jurysdykcji oferujących preferencyjne opodatkowanie. Od momentu wejścia w życie preferencji polskie firmy, w szczególności z sektora IT, farmaceutycznego i biotechnologicznego, uzyskały realną możliwość obniżenia efektywnego opodatkowania nawet kilkukrotnie.
Preferencja dostępna jest dla:
- Jednoosobowe działalności gospodarcze opodatkowane według skali lub podatku liniowego
- Wspólnicy spółek osobowych
- Spółki kapitałowe (sp. z o.o., S.A., P.S.A.)
- Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne
Katalog praw objętych preferencją ma charakter zamknięty. Są to:
- Patent
- Prawo ochronne na wzór użytkowy
- Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego
- Prawo z rejestracji topografii układu scalonego
- Dodatkowe prawo ochronne dla produktu leczniczego lub środka ochrony roślin
- Prawo z rejestracji produktu leczniczego lub weterynaryjnego dopuszczonego do obrotu
- Wyłączne prawo do odmiany roślin
- Autorskie prawo do programu komputerowego
Ostatnia z wymienionych kategorii – autorskie prawa do programu komputerowego – jest zdecydowanie najczęściej wykorzystywana w praktyce, zwłaszcza przez programistów prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze. Warto podkreślić, że w przypadku oprogramowania ochrona powstaje automatycznie, z chwilą ustalenia utworu, bez konieczności dokonywania rejestracji w urzędzie patentowym.
Aby podatnik mógł zastosować IP Box, musi spełnić jednocześnie następujące przesłanki:
- Prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej (definicja w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT i art. 4a pkt 26 ustawy o CIT), tj. działalności twórczej obejmującej badania naukowe lub prace rozwojowe podejmowane w sposób systematyczny.
- Wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie kwalifikowanego IP w ramach tej działalności.
- Uzyskiwanie dochodu z kwalifikowanego IP, np. ze sprzedaży prawa, udzielenia licencji, odszkodowania za naruszenie prawa lub wykorzystania prawa w cenie produktu/usługi.
- Prowadzenie odrębnej ewidencji dla każdego kwalifikowanego prawa (art. 30cb ustawy o PIT, art. 24e ustawy o CIT).
- Ustalenie wskaźnika Nexus zgodnie z ustawowym wzorem.
Niespełnienie któregokolwiek z powyższych warunków skutkuje brakiem możliwości zastosowania 5% stawki.
IP Box rozlicza się wyłącznie w zeznaniu rocznym, na odpowiednim załączniku:
- PIT/IP – dla podatników PIT
- CIT/IP – dla podatników CIT
W trakcie roku podatnik opłaca zaliczki według skali lub podatku liniowego. Możliwe jest jednak wystąpienie do organu podatkowego z wnioskiem o ograniczenie poboru zaliczek, wtedy przewidywany podatek roczny będzie znacząco niższy.
Od 2022 r. przepisy umożliwiają jednoczesne stosowanie IP Box i ulgi na działalność badawczo-rozwojową. Oznacza to, że koszty kwalifikowane mogą być najpierw odliczone w ramach ulgi B+R, a następnie uwzględnione w kalkulacji dochodu kwalifikowanego do IP Box. W praktyce pozwala to obniżyć efektywne opodatkowanie znacznie poniżej 5%.
Ulga IP Box w 2025 r. pozostaje jednym z najbardziej korzystnych instrumentów podatkowych wspierających innowacje. Oferuje realną redukcję obciążeń podatkowych, jednak wymaga od podatnika staranności na każdym etapie. Zapraszamy do współpracy z naszą kancelarią w zakresie stosowania ulgi. Gwarantujemy kompleksową obsługę – od analizy umowy, poprzez przygotowanie interpretacji indywidualnej, aż po rozliczenie ulgi.
Zapraszamy do kontaktu
© 2025 Twój Doradca - Aleksander Serwiński